Tò he Việt – Đồ chơi "ăn được" khiến khách Tây ngỡ ngàng
Việt Nam luôn là điểm đến hấp dẫn du khách quốc tế không chỉ bởi cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, những di tích lịch sử hùng vĩ hay ẩm thực phong phú, mà còn bởi sự đa dạng và chiều sâu trong đời sống văn hóa. Đôi khi, những điều giản dị, quen thuộc trong cuộc sống thường ngày của người Việt lại trở nên vô cùng thú vị và đặc biệt trong mắt những vị khách phương xa, bởi chúng ẩn chứa những câu chuyện đầy ý nghĩa.
Tò he: Món đồ chơi "ăn được" và câu chuyện bất ngờ từ du khách
Một ví dụ điển hình cho sự độc đáo văn hóa ấy chính là tò he – món đồ chơi dân gian rực rỡ sắc màu, gắn liền với tuổi thơ nhiều thế hệ và thường xuất hiện trong các dịp lễ hội, ngày Tết. Điều đặc biệt hơn nữa là trước kia, tò he từng được làm hoàn toàn từ nguyên liệu tự nhiên và có thể … ăn được!
Cửa hàng TÒ HE SÀI GÒN chuyên cung cấp dịch vụ thuê nghệ nhân to he biểu diễn trong các workshop nặn tò he và sự kiện với giá 600.000 ₫/giờ. Dịch vụ nặn tò he của chúng tôi có nhiều ưu điểm nổi bật như nghệ nhân có hơn 15 năm kinh nghiệm, dịch vụ tận tâm, uy tín và chuyên nghiệp.
Quý khách cần thuê nghệ nhân vui lòng liên hệ với cửa hàng THUÊ NGHỆ NHÂN TÒ HE SÀI GÒN qua số hotline 038-377-3839 để được hỗ trợ! Xin cám ơn!
Trong một video được chàng hướng dẫn viên Phúc Đỗ Tour Guide chia sẻ trên trang cá nhân, khoảnh khắc những vị khách nước ngoài ngỡ ngàng khi biết về nguyên liệu làm tò he đã thu hút sự chú ý. Họ thốt lên đầy thích thú: "Tôi có thể ăn nó được luôn, có thêm sữa hay đường nữa thì thật tuyệt!". Sự kinh ngạc và trầm trồ hiện rõ trên gương mặt họ khi ngắm nhìn đôi tay thoăn thoắt của người nghệ nhân nhào nặn tò he, tạo hình những tác phẩm đầy sống động.
Thật vậy, trước đây, tò he được làm từ bột nếp và màu tự nhiên, nên vừa là món đồ chơi, vừa là món ăn vặt của trẻ em. Tuy nhiên, ngày nay, việc này gần như không còn nữa do nguyên liệu đã có nhiều thay đổi.
Tò he – Nét đẹp văn hóa dân gian vượt thời gian
Là một phần không thể thiếu trong kho tàng văn hóa dân gian Việt Nam, tò he không chỉ là món đồ chơi đơn thuần. Khác biệt với những món đồ chơi hiện đại, tò he mang vẻ đẹp dung dị, mộc mạc nhưng ẩn chứa sự khéo léo và óc sáng tạo tinh tế của người Việt qua từng hình thù sống động.
Trước kia, khi nguồn nguyên liệu còn hạn chế, tò he được làm hoàn toàn bằng bột gạo nếp – một loại nguyên liệu hoàn toàn ăn được. Bột nếp được nhào kỹ với nước, hấp chín rồi pha thêm phẩm màu tự nhiên chiết xuất từ củ nghệ, gấc, lá chàm … tạo nên những viên bột dẻo mịn, rực rỡ sắc màu. Chính vì vậy, trẻ em ngày xưa vừa có thể chơi, vừa có thể thưởng thức món tò he độc đáo này.
Ngày nay, với sự thay đổi trong nguồn nguyên liệu, tò he không còn được làm hoàn toàn bằng bột nếp, bột gạo và màu tự nhiên nữa, nên việc ăn tò he gần như là không thể.
Dù có sự thay đổi về nguyên liệu, những chiếc tò he vẫn giữ nguyên dáng vẻ và sức hút. Dưới đôi tay tài hoa của các nghệ nhân, từng khối bột nhỏ bé dần biến hóa thành những nhân vật cổ tích quen thuộc như Thạch Sanh, Tấm Cám, hay các linh vật dân gian như rồng, phượng, 12 con giáp, và cả những con vật thân thuộc trong đời sống. Sau khi được nhào nặn tỉ mỉ, kỹ càng, chúng được cố định trên những chiếc que tre nhỏ, sẵn sàng đến tay các em nhỏ.
Ghé thăm làng nghề tò he ngay tại Hà Nội
Trước đây, khi đồ chơi hiện đại chưa phổ biến, tò he là món đồ chơi gắn liền với ký ức tuổi thơ của thế hệ 7x, 8x, 9x. Tuy nhiên, trong thời đại công nghệ số phát triển mạnh mẽ, tò he không còn xuất hiện nhiều như trước.
Đối với những du khách mong muốn khám phá, trải nghiệm và tìm hiểu sâu hơn về tò he, về cuộc sống của những người nghệ nhân, làng Xuân La chính là điểm đến lý tưởng. Thuộc xã Phượng Dực, huyện Phú Xuyên, cách trung tâm thủ đô Hà Nội khoảng 30km, làng Xuân La được xem là cái nôi của những món đồ chơi màu sắc này.
Theo nhiều tài liệu và lời kể của các cao niên trong làng, nghề nặn tò he đã xuất hiện và trở thành nghề truyền thống ở Xuân La từ nhiều thế kỷ trước. Ban đầu, tò he chủ yếu được dùng để cúng lễ, thường có hình thù các con vật như gà, trâu, lợn, bò …. Vì vậy, tò he còn được gọi là "đồ chơi chim cò" hay "con bánh". Dần dần, tò he trở thành món đồ chơi mà ông bà, cha mẹ nặn cho con cháu.
Ngày nay, khi đến làng Xuân La, du khách vẫn có thể bắt gặp hình ảnh những nghệ nhân say sưa nặn tò he, hay đang tận tình chỉ bảo, truyền nghề cho thế hệ con cháu. Du khách cũng có thể tự mình tham gia vào hoạt động nặn tò he, dưới sự hướng dẫn của các nghệ nhân. Chính sự tham gia trực tiếp này giúp du khách hiểu sâu sắc hơn về chiều sâu văn hóa Việt, về cách mà những câu chuyện dân gian vẫn tiếp tục được lưu truyền qua từng sản phẩm nhỏ bé.
Không chỉ dừng lại ở đó, làng Xuân La còn tổ chức nhiều hoạt động du lịch trải nghiệm hấp dẫn khác như: lớp học nặn tò he cho trẻ em, khu trưng bày sản phẩm nghệ thuật tò he, không gian tái hiện làng nghề xưa ….
Làng nghề tò he Xuân La không chỉ là một điểm đến du lịch độc đáo mà còn là minh chứng sống động cho sức sống bền bỉ của văn hóa Việt trong thời đại hội nhập. Giữa nhịp sống hiện đại sôi động, Xuân La vẫn giữ trọn vẻ đẹp dung dị, mộc mạc và đầy bản sắc. Với mỗi du khách dừng chân nơi đây, chuyến đi không chỉ là hành trình khám phá một làng nghề, mà còn là cuộc gặp gỡ chân thành với tâm hồn Việt Nam qua những nắm bột nếp đầy sắc màu.
Về tác giả
Cùng chuyên mục
Tò He – Hồn Việt ngàn năm trong sắc màu đất quê
Không ai biết chính xác tò he ra đời từ bao giờ, nhưng những câu đồng dao cổ xưa đã minh chứng cho sự tồn tại lâu đời của món đồ chơi này. Ngày nay, ngay giữa lòng Hà Nội, một làng nghề truyền thống vẫn miệt mài lưu giữ nét đẹp văn hóa ấy: làng Xuân La (xã Phượng Dực, huyện Phú Xuyên, Hà Nội) – được mệnh danh là cái nôi của nghề nặn tò he, một nghề độc nhất vô nhị. Theo lời kể của những người dân đang gìn giữ nghề tại làng Xuân La, nghề nặn tò he đã có mặt khoảng 400-500 năm trước.
Tò he – Nét đẹp xứ Đoài vươn mình ra thế giới
Là món đồ chơi dân dã đậm hồn quê, tò he (còn gọi là con giống bột) đã vượt ra khỏi lũy tre làng của đồng bằng Bắc Bộ để hiện diện khắp mọi miền đất nước. Dù nhịp sống hiện đại có cuốn đi bao đổi thay, những hình thù ngộ nghĩnh từ thứ bột nặn dân dã đa sắc màu ấy vẫn luôn có sức lôi cuốn mãnh liệt với trẻ thơ, đồng thời khơi gợi miền ký ức tươi đẹp trong lòng nhiều thế hệ.
Người thổi hồn cho tò he làng Xuân La
Trong số ít ỏi những nghệ nhân còn giữ nghề nặn tò he tại làng Xuân La, huyện Phú Xuyên, Hà Nội, cái tên Đặng Văn Hậu nổi lên như một người tiên phong, không ngừng miệt mài thổi luồng sinh khí mới vào những tác phẩm đầy sắc màu. Anh không chỉ đơn thuần kế thừa một nghề truyền thống mà còn mang theo sứ mệnh lan tỏa giá trị văn hóa độc đáo này đến với thế hệ trẻ và bạn bè quốc tế.
Ngày hội Xuân gắn kết – Tết yêu thương: Nơi Tết cổ truyền sống lại trong tim trẻ thơ!
Sáng ngày 17 tháng 1, gần 1.000 học sinh tiểu học đến từ sáu quận, huyện sôi động: Tân Bình, Tân Phú, Phú Nhuận, Quận 12, Hóc Môn và Củ Chi đã cùng nhau hòa mình vào không khí rộn ràng của Ngày hội giao lưu học sinh tiểu học “Xuân gắn kết – Tết yêu thương” năm học 2024-2025. Sự kiện do Phòng GD-ĐT quận Tân Bình đăng cai tổ chức, thực sự đã mang đến một mùa xuân tràn đầy yêu thương và ý nghĩa, đánh thức những giá trị văn hóa Tết cổ truyền trong tâm hồn các em.
Tò He: Nét tinh hoa đất Việt vượt thời gian
Xưa kia, trong dòng chảy văn hóa dân gian Việt Nam, tò he không chỉ là một món đồ chơi mà còn mang trong mình nhiều ý nghĩa sâu sắc: là thú vui giải trí, là món ăn vặt tuổi thơ, và là cả vật phẩm linh thiêng trong các nghi lễ, cúng bái. Cái tên tò he đã gắn liền với đời sống người dân từ rất lâu, và dù nghề nặn tò he có mặt ở nhiều nơi, nổi tiếng nhất phải kể đến làng Xuân La, xã Phượng Dực, huyện Phú Xuyên, tỉnh Hà Tây (nay thuộc Hà Nội). Theo lời kể của một cụ cao niên trong làng, nghề nặn tò he đã có lịch sử hơn 300 năm, dù đến nay vẫn chưa có tài liệu chính xác xác định thời điểm ra đời cụ thể của nó.
Chuyện tò he: Hồn xưa thức dậy trên mạng xã hội
Trên những vỉa hè giờ đây đã vắng bóng những gánh tò he đơn sơ, nhưng trên không gian mạng, môn nghệ thuật dân gian này lại đang sống một cuộc đời mới. Đó là nhờ nghệ nhân Đặng Văn Hậu – người đã thổi hồn ký ức vào từng cục bột, mang tò he đến gần hơn với cuộc sống hiện đại.
Tò he truyền thống tỏa sáng tại sự kiện Expo Osaka 2025
Triển lãm Expo Osaka 2025 tại Nhật Bản là nơi hội tụ của những thành tựu công nghệ tiên tiến nhất, định hình tương lai. Giữa ‘biển’ robot, trí tuệ nhân tạo và các mô hình phát triển đô thị thông minh, một món đồ chơi mộc mạc, đầy màu sắc đã lặng lẽ vượt ngàn cây số, chiếm trọn cảm tình của công chúng: Tò he Việt Nam. Sự xuất hiện của đồ chơi truyền thống Việt Nam này không chỉ là một nét chấm phá văn hóa mà còn là minh chứng hùng hồn cho sức sống bền bỉ và giá trị thẩm mỹ vượt thời gian của nghệ thuật dân gian Việt.
Tò he phố Hàng Mã: Nhịp cầu ký ức Trung thu xưa
Mỗi dịp Tết Trung thu về, giữa không khí rộn ràng của đèn lồng cá chép, mặt nạ giấy bồi và mâm cỗ đầy màu sắc, có một món đồ chơi dân gian lặng lẽ tô điểm thêm cho bức tranh lễ hội: đó chính là những con tò he.
Nghệ nhân Đặng Văn Hậu và hành trình giữ lửa tò he Xuân La
Nghệ nhân Đặng Văn Hậu, sinh năm 1985, là người con của làng tò he Xuân La (xã Phượng Dực, Phú Xuyên, Hà Nội). Với hơn 20 năm gắn bó, anh đã thổi hồn vào từng khối bột, gìn giữ, phát triển và lan tỏa niềm đam mê với tò he, mong muốn món đồ chơi dân gian này mãi là món ăn tinh thần nuôi dưỡng tâm hồn bao thế hệ.
