Workshop nặn tò he “Tò Hay He - Nghe Chuyện Nghề”

Nghệ nhân Đặng Văn Hậu, sinh năm 1985, là người con của làng tò he Xuân La (xã Phượng Dực, Phú Xuyên, Hà Nội). Với hơn 20 năm gắn bó, anh đã thổi hồn vào từng khối bột, gìn giữ, phát triển và lan tỏa niềm đam mê với tò he, mong muốn món đồ chơi dân gian này mãi là món ăn tinh thần nuôi dưỡng tâm hồn bao thế hệ.

Cuộc sống không ngừng đổi thay và phát triển, kéo theo sự ra đời của vô vàn món đồ chơi hiện đại. Thế nhưng, giữa dòng chảy hối hả đó, những món đồ chơi truyền thống vẫn giữ một vị trí đặc biệt trong lòng công chúng, và tò he chính là một minh chứng sống động.

Việt Nam luôn là điểm đến hấp dẫn du khách quốc tế không chỉ bởi cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, những di tích lịch sử hùng vĩ hay ẩm thực phong phú, mà còn bởi sự đa dạng và chiều sâu trong đời sống văn hóa. Đôi khi, những điều giản dị, quen thuộc trong cuộc sống thường ngày của người Việt lại trở nên vô cùng thú vị và đặc biệt trong mắt những vị khách phương xa, bởi chúng ẩn chứa những câu chuyện đầy ý nghĩa.

Trên những vỉa hè giờ đây đã vắng bóng những gánh tò he đơn sơ, nhưng trên không gian mạng, môn nghệ thuật dân gian này lại đang sống một cuộc đời mới. Đó là nhờ nghệ nhân Đặng Văn Hậu – người đã thổi hồn ký ức vào từng cục bột, mang tò he đến gần hơn với cuộc sống hiện đại.

Sáng ngày 17 tháng 1, gần 1.000 học sinh tiểu học đến từ sáu quận, huyện sôi động: Tân Bình, Tân Phú, Phú Nhuận, Quận 12, Hóc Môn và Củ Chi đã cùng nhau hòa mình vào không khí rộn ràng của Ngày hội giao lưu học sinh tiểu học “Xuân gắn kết – Tết yêu thương” năm học 2024-2025. Sự kiện do Phòng GD-ĐT quận Tân Bình đăng cai tổ chức, thực sự đã mang đến một mùa xuân tràn đầy yêu thương và ý nghĩa, đánh thức những giá trị văn hóa Tết cổ truyền trong tâm hồn các em.

Sáng ngày 27-5, không khí tại Thảo Cầm Viên Sài Gòn trở nên sôi động hơn bao giờ hết với lễ khai mạc hoành tráng của Lễ hội Mừng Tết Đoan Ngọ - Vui Tết Thiếu Nhi. Sự kiện đặc biệt này đã chính thức khởi động chuỗi hoạt động vui hè đầy hấp dẫn dành riêng cho các bạn nhỏ, kéo dài đến hết ngày 1-6.

Xưa kia, trong dòng chảy văn hóa dân gian Việt Nam, tò he không chỉ là một món đồ chơi mà còn mang trong mình nhiều ý nghĩa sâu sắc: là thú vui giải trí, là món ăn vặt tuổi thơ, và là cả vật phẩm linh thiêng trong các nghi lễ, cúng bái. Cái tên tò he đã gắn liền với đời sống người dân từ rất lâu, và dù nghề nặn tò he có mặt ở nhiều nơi, nổi tiếng nhất phải kể đến làng Xuân La, xã Phượng Dực, huyện Phú Xuyên, tỉnh Hà Tây (nay thuộc Hà Nội). Theo lời kể của một cụ cao niên trong làng, nghề nặn tò he đã có lịch sử hơn 300 năm, dù đến nay vẫn chưa có tài liệu chính xác xác định thời điểm ra đời cụ thể của nó.

Không ai biết chính xác tò he ra đời từ bao giờ, nhưng những câu đồng dao cổ xưa đã minh chứng cho sự tồn tại lâu đời của món đồ chơi này. Ngày nay, ngay giữa lòng Hà Nội, một làng nghề truyền thống vẫn miệt mài lưu giữ nét đẹp văn hóa ấy: làng Xuân La (xã Phượng Dực, huyện Phú Xuyên, Hà Nội) – được mệnh danh là cái nôi của nghề nặn tò he, một nghề độc nhất vô nhị. Theo lời kể của những người dân đang gìn giữ nghề tại làng Xuân La, nghề nặn tò he đã có mặt khoảng 400-500 năm trước.

Sự kiện Tea Talk 2025 do High5 Hanoi tổ chức đã đưa người tham dự trở về một miền ký ức tươi đẹp của tuổi thơ, nơi những hình nộm tò he rực rỡ sắc màu sống động hiện lên.

Tò he, món quà Trung thu truyền thống, được nhào nặn từ những nắm bột gạo mộc mạc. Qua đôi bàn tay tài hoa, khéo léo của các nghệ nhân làng Xuân La (xã Phượng Dực, Hà Nội), chúng biến hóa thành những chú tò he muôn hình, muôn vẻ. Không chỉ đơn thuần là tạo hình, người nghệ nhân còn thổi hồn vào món đồ chơi dân gian này, tạo nên những sắc màu, hình hài mới đầy sáng tạo nhưng vẫn giữ trọn vẹn nét truyền thống hoài niệm. Để rồi, mỗi dịp Tết Trung thu, cùng với mâm ngũ quả, đèn ông sao …. những chú tò he truyền thống vẫn rộn ràng cùng con trẻ đón trăng.